7 tác dụng phụ của hóa trị liệu và cách kiểm soát

Hóa trị là một trong những phương pháp điều trị ung thư phổ biến nhất. Nó thường được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể, nhưng nó cũng có thể được sử dụng để kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư và làm giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh.

Do tính chất mạnh mẽ của phương pháp này, hóa trị có thể gây ra tác dụng phụ ở bệnh nhân. Bác sĩ chuyên khoa ung thư Adaeze Iheme, M.D đã có những chia sẻ về tác dụng phụ của hóa trị liệu, chúng có thể kéo dài bao lâu và cách quản lý chúng.

Tác dụng phụ thường gặp của phương pháp hóa trị

Iheme nói: “Hóa trị giết chết các tế bào xấu và cả tế bào tốt trong cơ thể. “Khi hóa trị giết chết các tế bào tốt, đó là lúc tác dụng phụ xảy ra.”

Một số tác dụng phụ thường gặp của hóa trị bao gồm:

• Buồn nôn: đau bụng
• Mệt mỏi: kiệt sức dữ dội
• Rụng tóc: rụng tóc trên da đầu và các bộ phận khác trên cơ thể
• Bệnh lý thần kinh: tổn thương thần kinh gây ngứa ran, nóng rát, yếu hoặc tê ở tay và/hoặc chân
• Tiêu chảy và/hoặc táo bón: rối loạn hoặc thay đổi chức năng ruột
• Công thức máu thấp: Số lượng hồng cầu thấp có thể khiến bạn có nguy cơ mắc các bệnh như thiếu máu và nhiễm trùng.
• Chemobrain: khó ghi nhớ hoặc xử lý thông tin

Các tác dụng phụ của hóa trị có xu hướng tồi tệ nhất vào ngày sau khi dùng thuốc.

Iheme nói: “Nếu bạn đang áp dụng một chế độ hóa trị mạnh, thường thì ngày hôm sau là lúc bạn gặp phải những triệu chứng tồi tệ nhất. “Tệ nhất là, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, suy nhược và buồn nôn nhất. Thông thường, ba hoặc bốn ngày sau khi hóa trị, các triệu chứng của bạn sẽ thuyên giảm.”

Hầu hết các tác dụng phụ chỉ kéo dài trong thời gian điều trị hóa trị. Tuy nhiên, một số tác dụng phụ như mệt mỏi, bệnh thần kinh, rụng tóc và tổn thương tim có thể kéo dài suốt đời.

“Nhưng điều đó hiếm lắm,” Iheme nói. “Tin tốt cho các triệu chứng như mệt mỏi là vài tuần hoặc vài tháng sau khi bạn hoàn thành hóa trị, cơ thể bạn sẽ quen với việc không được điều trị và tình trạng mệt mỏi của bạn sẽ bắt đầu biến mất.”

Làm thế nào có thể kiểm soát các tác dụng phụ của hóa trị liệu?

Hầu hết các tác dụng phụ của hóa trị liệu có thể được kiểm soát bằng thuốc hoặc điều chỉnh liều lượng.

Buồn nôn, nôn và mệt mỏi có thể được kiểm soát bằng thuốc. Để kiểm soát bệnh lý thần kinh, các bác sĩ thường sẽ giảm liều lượng cho bệnh nhân và kê đơn thuốc để giúp kích thích lại sự phát triển của dây thần kinh.

Iheme nói: “Đó là lý do tại sao điều quan trọng là phải gặp bác sĩ trước mỗi chu kỳ hóa trị, đặc biệt nếu bạn đang áp dụng chế độ hóa trị rất mạnh”. “Chúng tôi phải biết liệu các triệu chứng của bạn có trở nên tồi tệ hơn hay không, để chúng tôi có thể cắt giảm liều lượng cho bạn nếu cần thiết.”

Bệnh nhân nên chia sẻ đầy đủ lịch sử y tế của mình trước khi bắt đầu hóa trị.

Iheme cho biết: “Chúng tôi điều chỉnh các phương pháp điều trị hóa trị dựa trên tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. “Chúng tôi phải đảm bảo cung cấp đúng liều lượng – không cho bạn quá nhiều hoặc quá ít – để ngăn ngừa tác dụng phụ lâu dài.”

Ví dụ, bệnh nhân tiểu đường có thể được hóa trị, nhưng việc này được thực hiện một cách thận trọng để ngăn ngừa tổn thương thần kinh nhiều hơn và các tác dụng phụ khác thường gặp hơn ở bệnh nhân tiểu đường.

Để giúp kiểm soát các triệu chứng tại nhà, bác sỹ Iheme khuyên bệnh nhân nên làm những điều sau:

• Giữ nước trong cơ thể bằng cách uống 1 đến 2 lít nước mỗi ngày.
• Giữ những vật dụng bạn sử dụng thường xuyên, như điện thoại, ở gần để giảm bớt việc phải di chuyển qua lại trong nhà.
• Ít chuyển động qua lại có thể giúp hạn chế mệt mỏi.
• Lập danh sách công việc hàng ngày và sử dụng điện thoại thông minh hoặc báo thức để cảnh báo bạn về những điều quan trọng nếu bạn đang gặp phải tình trạng chemobrain.
• Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày để cơ thể bạn quen với một thói quen.

Tại sao việc chăm sóc theo dõi sau hóa trị lại quan trọng?

Ngoài việc đảm bảo ung thư không quay trở lại, việc chăm sóc theo dõi sau hóa trị cũng rất quan trọng để kiểm tra xem có bất kỳ thay đổi nào về sức khỏe của bạn hay không.

Iheme cho biết: “Ví dụ, nếu lượng máu của bạn thấp, điều đó có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng vì cơ thể bạn không còn hệ thống phòng thủ”. “Việc theo dõi sẽ bao gồm xét nghiệm máu và làm các bài kiểm tra để chúng tôi có thể phát hiện sớm và can thiệp trước khi xảy ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc lâu dài.”

Chúng ta nên biết thêm điều gì về tác dụng phụ của hóa trị liệu?

Iheme nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét nghiêm túc mọi tác dụng phụ, đặc biệt là tiêu chảy, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng. Bác sĩ của bạn nên biết về bất kỳ thay đổi nào đối với cơ thể hoặc sức khỏe của bạn.

Nếu bạn đang trải qua hóa trị, bạn nên liên hệ với bác sỹ của mình nếu bạn:

• Bị sốt từ 38 độ C trở lên
• Bị tiêu chảy kéo dài hơn hai ngày
• Đang chảy máu hoặc có vết bầm tím ở bất cứ đâu trên cơ thể bạn

Hãy nhớ rằng, tác dụng phụ thường xảy ra trong và ngay sau khi hóa trị. Nếu bạn bắt đầu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy nói chuyện với bác sỹ của bạn để họ có thể xác định cách tốt nhất để kiểm soát các triệu chứng của bạn.

Tìm hiểu về các thuốc điều trị ung thư: https://nhathuoctot24h.com/thuoc-dieu-tri-ung-thu